Türkiye'de vergiler dar gelirliye cehennem azabı çektiriyor, yüksek gelirliye cennet sefası sürdürüyor.

Türkiye Kamu-Sen Araştırma Geliştirme Merkezi'nin yaptığı vergi araştırması, ülkemizde yaşanan gelir dağılımı adaletsizliğinin temel nedenlerinden birinin, vergi politikalarındaki çarpıklık olduğunu ortaya koydu.

Asli görevi çok kazanandan sağladığı vergilerle dar gelirli vatandaşların alamadığı hizmeti sunmak olan vergi politikaları Türkiye'de tam tersine işlemekte ve fakirden alıp zengine vermektedir. Özellikle AKP Hükümeti döneminde bütün uyarı ve şikayetlere rağmen gelir vergisinin alt oranı değiştirilmemiş ancak geliri çok yüksek olanlardan alınan verginin oranı % 40'tan % 35'e indirilerek yıllık geliri 40 bin YTL'nin üzerinde olanların ödemekte olduğu vergiler 5 puan azalmıştır. Daha önce % 25 olan orta gelirli vatandaşlarımız üzerindeki vergi yükü ise 2 puan artırılmak suretiyle % 27'ye çıkarılmış ve dar gelirli vatandaşlarımız üzerindeki vergi yükü biraz daha artırılmıştır.

Araştırmaya göre Türkiye, düşük gelir grubundan en yüksek verginin, yüksek gelir grubunda bulunanlardan ise en düşük verginin alındığı ülkelerin başında geliyor. Buna göre asgari ücret seviyesinde 531 YTL brüt kazancı olan bir çalışan Fransa, Yunanistan ve Avustralya'da vergi muafiyeti nedeniyle hiç gelir vergisi ödemezken; ABD'de 635, İngiltere'de 696, Türkiye'de ise 956 YTL yıllık gelir vergisi ödüyor. Bu veriler, ülkemizde dar gelirli vatandaşlardan diğer ülkelere göre daha yüksek vergi alındığını gösteriyor.

Ancak aynı durum gelir seviyesi daha yüksek olan vatandaşlar için söz konusu değil. Aylık vergiye tabi kazancı 50.000 YTL olan bir mükellef, Avustralya'da 248.002, İngiltere'de 223.027, İtalya'da 225.897, Fransa'da 218.812 ve Yunanistan'da 230.545 YTL yıllık gelir vergisi öderken, Türkiye'de ise yalnızca 205.190 YTL gelir vergisi ödüyor.

Buna karşılık, vergi matrahı aylık asgari ücret seviyesi olan 531 YTL kazanan bir vatandaş Fransa, Yunanistan ve Avustralya'da hiç gelir vergisi ödemezken; Türkiye'deki bir mükellef ABD'deki mükelleften 321, İngiltere'dekinden ise 260 YTL daha fazla, yani 956 YTL yıllık gelir vergisi ödüyor.

Avrupa ile kıyaslandığında açıkça görüldüğü gibi ülkemizde dar gelirli vatandaşlarımızdan alınan vergi ile gelişmiş ülkelerde düşük gelirli vatandaşlardan alınan vergiler kıyaslandığında neredeyse iki kat fark çıkmaktadır. Oysa ülkemizde yüksek gelir elde eden vatandaşlar Avrupa ülkelerinden daha az vergi ödemektedirler.

Gelir dağılımında adaleti sağlamanın en önemli aracı uygulanan vergi politikalarıdır. Ne yazık ki bir çok alanda olduğu gibi ülkemizde de vergi politikaları, gelir dağılımında adaleti sağlamaktan çok, bütçe açıklarını kapatmak ve vergisini ödeyen mükelleften mümkün olduğunca fazla vergi almak üstüne kurulmuştur.

Daha adil bir vergi sistemi, kişileri ve kurumları kazançları oranında vergilendirmekten geçmektedir. Buna göre de dar gelirli vatandaşlardan mümkün olduğunca az, kazancı yüksek olanlardan ise daha fazla vergi almak suretiyle daha adil bir hizmet sunumu sağlanabilir. Ancak ülkemizde bu durumun tam tersi bir yapı bulunmaktadır. Aşağıdaki tabloda ülkemizdeki gelir vergisi uygulaması ile bazı ülkelerdeki gelir vergisi uygulamaları gösterilmekte,  ülkemizdeki vergi politikalarının çarpıklığı bütün çıplaklığı ile gözler önüne serilmektedir.

BAZI ÜLKELERDE ÖDENEN YILLIK GELİR VERGİSİ MİKTARI

(YTL)

BAZI ÜLKELERDE 2006 YILI İÇİN GELİR VERGİSİ UYGULAMASI

ABD (2006)

Yıllık gelir;

0-7.550 $ arası                      % 10

7.550-30.650 $ arası             % 15

30.650-74.200 $ arası           % 25

74.200-154.800 $ arası         % 28

154.800-336.550 $ arası       % 33

336.550 ve üstü için            % 35

AVUSTRALYA (2006)

Yıllık gelir;

0-6.000 AUD arası                               % 0

6.001-25.000 AUD arası                      % 15

25.001-75.000 AUD arası    % 30

75.001-150.000 AUD arası  % 40

150.000 AUD ve üstü için                  % 35

İNGİLTERE (2006)

Yıllık gelir;

0-2.150 £ arası                      % 10

2.151-33.300 £ arası             % 22

33.300 £ üstü için % 40

FRANSA (2006)

Yıllık gelir;

0-5.515 € arası                      % 0

5.516-10.846 € arası             % 5,5

10.847-24.432 € arası           % 14

24.433-65.559 € arası           % 30

65.560 € ve üstü için           % 40

YUNANİSTAN (2006)

Yıllık gelir;

0-10.000 € arası                    % 0

10.000-13.400 € arası           % 15

13.400-23.400 € arası           % 30

23.400 € ve üstü için           % 40

TÜRKİYE (2006)

Yıllık gelir;

0-7.000 YTL arası % 15

7.000-18.000 YTL arası        % 20

18.000-40.000 YTL arası      % 27

40.000 YTL ve üstü             % 35

İTALYA (2006)

Yıllık gelir;

0-26.000 € arası                    % 23

26.000-33.500 € arası           % 33

33.500 € ve üstü için           % 39