SOSYAL güvenlik sistemini ayağa kaldıracak reform paketi tartışmaya açıldı
SOSYAL güvenlik sistemini ayağa kaldıracak reform paketi tartışmaya açıldı. Sosyal güvenlik açığını 40 yılda sona erdirmeyi hedefleyen yeni plan, farklı kuruluşlardan ayrıcalıklı emekli aylığı alınması dönemini kapatacak. Emekli Sandığı'ndan, unvana göre aylık ödenmeyecek. Önümüzdeki yıldan itibaren emeklilik primi ve çalışma süresine göre aylık bağlanacak. Reformdan halen memur statüsünde çalışanlar özellikle etkilenecek. İlk etapta maaşlardan yapılan emeklilik kesintisi artacak. Yeni planla emeklilik yaşı 2040 yılında yükselecek. Halen 58-60 olan emeklilik yaşı 36 yıl sonra 61-63 yaş olacak.
TEK ÇATIDA TOPLANIYOR
Çalışma Bakanı Murat Başesgioğlu, Sosyal Güvenlik Kurumu Başkan Vekili Tuncay Teksöz'le birlikte düzenlediği basın toplantısında sosyal güvenlik reform paketini açıkladı. Başesgioğlu, yasa tasarısının sonbaharda Meclis'e sevk edileceğini, 2005 yılında yürürlüğe gireceğini, emeklilik sisteminin tek çatı altında toplanacağını belirtti. Emeklilik yaşını şimdilik değiştirmeyen ancak Emekli Sandığı'na tabi çalışanlar açısından önemli değişiklikler getiren reform; aylık bağlama oranının düşürülmesine, geçmiş ücretlerin güncellenmesine ve emekli aylık artışlarının enflasyona bağlanmasına dayanıyor. Örneğin, bugün 100 lira maaş alan bir memur, bunun 70 lirası üzerinden emekli kesintisi ödüyor. Yeni sistemde Emekli Sandığı mensupları da tıptı SSK'lılar gibi maaşının tamamı üzerinden prim ödeyecek. Böylece, emeklilik primi artacak. Emekli aylığı bağlanma oranının hizmet yılına bölünmesiyle hesaplanan ve halen yüzde 2.7 olan aylık bağlanma oranı 2040'a kadar kademeli olarak yüzde 1.5'e indirilecek. Halen, çalışırken alınan aylığın belli bir yüzdesi (ortalama yüzde 70'i) düzeyinde emekli aylığı ödenirken, aylık bağlama oranı aşağıya çekilecek. Emekli aylığı, prim ödemesine göre belirlenecek. Böylece bugünkü sisteme göre emekliliği düşünenlerin emekli aylığı yeni sistemde nisbi olarak azalacak. Reformla 5 farklı emeklilik sistemi aktüeryel olarak hak ve yükümlülüklerin eşit olacağı tek bir emeklilik rejime dönüştürülecek. Emeklilik yaşı, aylık bağlama oranı, aylıkların hesaplanması gibi parametrik konularda getirilen yeni düzenlemelerden, çalışanlar emeklilik süresine kalan süre oranında etkilenecek.
EMEKLİLİK YAŞI 63 ü
Yeni yasayla, 2040 yılından itibaren erkeklerin 63, kadınların 61 yaşından önce emekli olması mümkün olamayacak. 2075'te ise emeklilik yaşı kadın ve erkekte 68 olarak sabitlenecek. Bu sistemin öneminin altını çizen Bakan Murat Başesgioğlu, "Bu gidişata müdahale etmezsek, bu dengelerle gerek emeklilik programı gerekse sağlık programını devam ettirirsek, önümüze çok devasa bir açığın çıkması söz konusu'' dedi.
Milletve-erine ayrıcalık yok
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Murat Başesgioğlu ve Sosyal Güvenlik Kurumu Başkan Vekili Tuncay Teksöz, kamuyu ilgilendiren yeni emeklilik sistemini anlattılar. Başesgioğlu milletve-erine yönelik bir ayrıcalığın kalmayacağını dile getirdi. Başesgioğlu "işverenlerin geçmişte ödemediği sigorta primlerinin işçiye ödettirilmesi'' yönünde Meclis'teki düzenlemenin amacının, işverenin ödemediği primi işçiye ödetmek değil, işçilerin, geçmişte yaptığı hizmeti mahkeme kararıyla tespitinde, kolaylık sağlanması olduğunu açıkladı.