Türkiye Kamu-Sen'in başkanlığındaki memur sendikaları ile Kamu İşveren Kurulu arasında 2006 yılına ilişkin olarak devam eden toplu görüşmelerin üçüncü toplantısında yapılan konuşmaların deşifrelerini yayınlıyoruz
Türkiye Kamu-Sen'in başkanlığındaki memur sendikaları ile Kamu İşveren Kurulu arasında 2006 yılına ilişkin olarak devam eden toplu görüşmelerin üçüncü toplantısında yapılan konuşmaların deşifrelerini yayınlıyoruz.
Toplu görüşmelerin 3. turu Başbakan Yardımcısı Mehmet Ali Şahin'in Bakanlar Kurulu toplantısından ayrılmasının gecikmesi nedeniyle planlanandan 15 dakika geç başladı.
Toplantı başlamadan önceki sohbet sırasında Memursen Genel Başkanı Ahmet Aksu'ya Türkiye Kamu-Sen temsilcileri ve KESK'liler "durduğunuz yeri bilin, safınızı bilin. Yoksa gelecek yıl karşı tarafa oturursunuz" diye takıldılar.
Başbakan Yardımcısı ve Devlet Bakanı Mehmet Ali Şahin: Bakanlar Kurulu devam ediyor. Ben izin alarak aranıza katılıyorum.
Türkiye Kamu-Sen Genel Başkanı Bircan Akyıldız: 2. günkü görüşmelerden sonra gündemle ilgili bir talebimiz vardı. O konudaki talebimizi yenilemek istiyoruz. Bizim gündemle ilgili taleplerimizle Yüksek İstişari Kurul'dan gelen gündemi bir araya getirerek bir gündem tayin etmiştiniz. Biz gündemi takip etmekte zorlanıyoruz.
ŞAHİN: (Elindeki çıktıyı göstererek) Gündem şu şekilde size gelmedi mi?(Başbakanlık çalışanlarına yönelerek, çıktıyı gösterdi) Bundan var mı fazla. Konfederasyon başkanı arkadaşlarımıza hazırda bulunan zarfı ver. Bir nüsha da bana ver. 2004 yılı mutabakat metni ile ilgili bir komusyon kurulmuştu. Bunun raporu gelecekti. Mali ve sosyal haklarla ilgili bir çalışma yapılacaktı. Özelleştirme ile ilgili bir çalışma yapılacaktı.
KESK Genel Başkanı İsmail Hakkı Tombul: Sizin önerdiğiniz bir gündem geldi önümüze. O gün o kadar tartıştığımız gündem bizim önümüze gelmedi.
Şahin: Sizin gündeme getirmek istediğiniz konuları başlıklar itibariyle de olsa karşılar mı?
Tombul: Siz bize başlıklar halinde sundunuz. Biz de konuştuk. Şimdi biz bunları konuşmamışız gibi gündem önümüze geldi.
Şahin: Özelleştirme, KEY hesapları gibi konular mali ve sosyal haklarla ilgili gündem buradaki başlığın altında. (Bakan ikinci toplantıda aldığı notları iletti)
Tombul: Görüşülmüş olsa bile gündeme ilk hali ile yazdıralım ki, kadının çalışma koşulları ile ilgili konuları gündeme yazılsın.
Akyıldız: Yeni bir gündem tartışması başlatmak istemiyoruz. Biz bunu kamu çalışanlarına aktaracağız. Taleplerimizin gündem sıralaması içinde ele alınmasını istiyoruz. Ben o anlamda yazılı hale getirilmesini istemiştim.
Şahin: Onu hemen yaptırırız. Anlaştık mı?
Akyıldız: Anlaşacağız inşallah.
Şahin: Haberciler şu haliyle bir görüntü alsın.
Akyıldız: Sonuna kadar da kalsın sayın bakan
Şahin: Rahat çalışamazsınız.
Akyıldız: Çalışırız efendim...
Şahin: Çalışılmaz efendim ben biliyorum.
(Bu kısımda habercilerin içeri alınması için haber gönderildi)
Şahin: 50 maddelik mutabakat metni ile ilgili bir çalışma vardı. Yazılı hale getirilebildi mi? Sabah bana bir not gönderdiniz de (Devlet Personel Başkanı'na söylüyor) Bana imzalı bir şey gönderdiniz.
Tombul: Eksik imzalı. Bizim ve Türkiye Kamu-sen'in imzasının olmadığı.
Şahin: Evet. Bravo. Kamusen ve KESK'in imzasının olmadığı.
(Bu kısımda haberciler toplu görüşmenin yapıldığı salondan görüntü aldılar. Habercilerin görüntü almasının ardından tekrar toplantıya geçildi)
Şahin: Evet. 2004 yılı mutabakat metni değerlendirilmesi ile ilgili bir çalışma yapıldı. Devlet Personel Başkanı bize bilgi verecek sanıyorum arkadaşlar. Önünde bu konuyla ilgili bir tutanak ve bu tutanağın ekinde bir 3 sayfalık bir değerlendirme raporu var. Aslında bu değerlendirme raporunun sonuç bölümü önemli.
Akyıldız: Biz arkadaşlarımıza bir tespit yapılması için yetki vermedik. Biz tespit bekliyoruz. Biz tespit edilmiştir dendiği zaman bu metnin altına imza atmayız. Bu ifade çıksın hemen imza atalım.
Şahin: Biliyorum sizin taleplerinizden yapılanlar var. Bunların bir kısmı yasal değişiklik gerektiriyor.
Akyıldız: Sayın Bakan bu tutanak 2005 yılı için imzalanmıştı. Kamu Personel Rejimi bu tutanağın dışında değerlendirileceği için o maddelerin hiçbiri taslağa girmeyecekti. Bu olayın Kamu Personel Rejimi ile ilişkilendirilmeden çözülmesi gerektiğini düşünüyoruz.
Şahin: O konu ile ilgili hiçbir çalışma yapılamadığı konusunda. Taslağa yansıttık.
Akyıldız: Orada bir tespit var.
Şahin: Yürürlüğe konulmadığı, yoksa hazırlanan taslağın içinde bu kadarı yer almıştır denilebilir.
Devlet Personel Başkanı Jale Aygün: o da bir tespit.
Şahin: Bunlardan ne kadarının Kamu Personel Rejimi Kanunu'na yansıtılıp yansıtılmadığı için çalışma yaptırırım.
Akyıldız: Biz memnun oluruz.
Tombul: Bu komisyona verdiğimiz görev, hangi aşamada olup olmadığı, yapılıp yapılmadığına ilişkindi. Şu anki tartışmalar bunların uygulanıp uygulanmaması ile ilgilidir. Kamu personel reformu hakkında bilgi verdiniz. Teşekkür ediyoruz. Ama geçen yıl yapılması gerekenler, 657'de yapılması gereken şeyler. Bu düzenlemede 657 ile ilgili değişiklikler vardı. Bunlar şu an yapılamamıştır. Bu açıdan eğer tutanak bu hali ile olursa, son parağraf çıkarılırsa hep birlikte imzalarız.
Şahin: ... O zaman ben de şu an söylerim. 10 nolu başlık,... Sizin tarafınızda bitmemiş işler var onları yazıyoruz.
Akyıldız: (Geçen yılki tutanaktan bir bölümü okudu). Yasama dönemi içinde yerine getirilmesi gereken hususlar...
Şahin: Burada hiçbir çalışma yapılamamıştır derseniz, bunu izin vermemem. Bu çalışmayı ben takip ettim. Hatta ...
Akyıldız: Sayın bakan bu konu komisyon tarafından takip edildi. Hangi kanunlar hakkında ne türlü çalışmaların yapılacağı ...bunlar Kamu Personel Rejimi içinde yer alacaktır dendi. Kamu Personel Rejimi içinde değiştirilecek 150 maddelik bir konunun bulunduğunu söyledik. ...Bunun ısrarla Kamu Personel Rejimi içinde değerlendirilmesi bizi rahatsız ediyor.
KESK: (Bakana yönelik olarak) Geçen sene öyle demediniz.
Akyıldız: Hangi kanunda hangi değişiklik yapılacağına dair bir tespit var.
Şahin: O tespiti ben yaptırdım. Bunların 19 tanesi Devlet Memurları Kanunu'na göre çözüleceği söyleniyor.
KESK: Geçen yılki mutabakat metni, bu yasama dönemi içinde bağlanacağı söyleniyor. Bununla ilgili düzenleme yapılması gerekiyor. Biz komisyon 657'deki değişikliklerle ilgili bir çalışma yapmıştık. Siz Kamu Personel Rejimi içinde bunları değerlendiririz sözünüz sizin keyfiyetinizdir.
Şahin: Ben de diyorum ki, şu şu madde... ifade edilen değişiklikler Kamu Personel Rejimi içinde çözüleceğinden bu değişiklikler yapılmamıştır demenin ne mahsuru var?
Türk Enerji-Sen Genel Sekreteri Basri Aydın: Anayasa değişikliği ile olacağına göre, bu değişikliği konuşmanın anlamı yok
Akyıldız: Hazırlık yapmak üzere görüşmeler yaptık. Bu görüşmeler sırasında o günlerdeki tartışmaların gündeme gelmesinden rahatsız oluyoruz. Nitekim kurulan komisyon bu konunun önemini bulduğu için sadece bir tane raporu okumak istiyorum. (Bu bölümde Akyıldız, raporun önemli bir kısmını aktardı)
Bundan sonrasını okumak istiyorum. Bu tutanakta Kamu Personel Rejimi yok. Bu tutanakta 657 var.
Şahin: Hükümet, 657'yi tamamen ortadan kaldırarak bunun yerine yepyeni bir kanun çıkarmaya çalıştıysa bunun ne mahsuru olabilir?
Akyıldız: Siz rejimi değiştirirsiniz. O zaman onu konuşuruz.
Bakan: (Sizin dediğiniz gibi eski kanun üzerinden değişiklik yapmak israftır anlamına gelen cümleler kullanıldı)
KESK: Geçen yıl sizin ortaya koyduğunuz yaklaşım, mevcut düzenleme üzerinde yapılacaktır diye imzalanmıştır. Bizim mutabakatımızın gereği yerine getirilememiştir. Siz şimdi farklı bir düzlem tarif ediyorsunuz. Böyle bir tartışma sürdürmüyoruz.
Şahin: (İsmail Hakkı Tombul'a yönelik olarak) Siz ilk defa bu görüşmelere katılıyorsunuz. Ben geçtiğimiz sene defalarca Kamu Personel Rejimi hazırlıklarımızdan bahsettim.
Akyıldız: Biz bu değişikliği bu yasama dönemi sonuna kadar yapacağız dediniz.
Şahin: Yasama dönemi nedir, yasama yılı nedir? Yasama dönemi iki milletvekili seçimi arasındaki dönemine denir. Ben onu yazarken, onu en kısa süre içinde yapmayı düşündüm. Bircan Bey yasama dönemi hala devam ediyor.
Akyıldız: (Bakanın sözlerine itiraz etti)
Bakan: Yasama dönemi bir yılı içermez, iki seçim arasını kapsar. Bakın hiç uğraşmayalım. Tartışmamız gereken konular var.
Akyıldız: Biz mutabık kaldığımız konulara yeniden dönüyoruz. Bu siyasi iradenin taahhüdü. Yasama dönemi içinde yerine getirileceği söylendi. Yasama dönemi 30 Haziran'da bitti.
Şahin: Bitmedi efendim.
KESK: Size olan güven ve itimadımızın sarsılmasını hala istemiyoruz.
AKTAN: Mutabakat metnine ilişkin olarak hazırlanan raporun sonucu ile ilgili teklif sundu.
Akyıldız: Bizim üzerimize düşenler var.
Aksu: Bircan Bey haklı. Biz söz istiyoruz verilmiyor.
Bakan: (Aksu'ya yönelik olarak) Sizin söz istediğinizi görmedim. Kamu Personel Rejimi yasa taslağını defalarca istedik.
Aksu: Söz konusu yasa için ortak bir komisyon kurulması gündemdeydi. Bu metne biz imza attık. Nedeni de söyleyeyim. Üç madde ile ilgili sendikaların yapması gerekenler var. Biz buraya imzaya imza atarken Kamu İşveren Kurulu üyelerinin bir tespiti var. Biz burada imzalarımızla tespitin tespitini yaptık. Buradaki değerlendirme bizim için bir güvencedir. Burada Kamu Personel Rejimi ve Sosyal Güvenlik Sisteminin yeniden düzenlenmesi çalışmaları var. Bu çalışmalar yapılırken, sendikalara bilgi verilmedi. İş güvencesini içermeyen Kamu Personel Rejimi kabul etmeyeceğimizi ifade ettik ve imzaladık. Biz tespiti tespit ettik ve imza attık.
(Bakan mutabakat metnini değerlendirmek için toplantıyı katılanları saydı)
Şahin: Üç kişi imzalamış ve 2 kişi imzalamamış ve karar yeter sayısı oluşmuş.
-GÜLÜŞMELER-
KESK: Ortada bir tespit var. 50 maddenin 19'unun haricinde 3'ünün sorumlusu biziz. Geri kalanının hükümettir.
Akyıldız: Ben son bir teklifte bulunmak istiyorum. 19'una ilişkin konunun yürürlüğe konulduğu, diğerlerinin sorumluluğu 3'ü sendikalara diğerleri siyasi iradeye ait olmak üzere gerçekleştirilmemiştir diyelim ve imzalayalım.
Şahin: Bir rapor kaleme alınmamış. Siz iki konfederasyon katılmadığınız için imza atmamışsınız. Bunun prosedürü tekrir-i müzakeredir.
Türk Sağlık-Sen Genel Başkanı Önder Kahveci: Meclis'teki usulleri buraya taşıdınız.
Şahin: Evet taşıdım. Türkiye kurallar ülkesi.
Şahin: Adnan bir şey mi söyleyeceksin?
Çiçek: Mutabakat metnine sendikacı arkadaşlar kendi gözlüklerinden bakarak değerlendiriyorlar. 4. maddede... hükümetçe yapılacak düzenlemeler sırasında toplu görüşme sırasındaki düzenlemelere....
Bu düzenlemeyi biz Kamu Personel Rejimi içine koymuşuz ve sizlere iletmişiz. Siz şunu söyleyebilirsiniz ama bunun yerine getirilip getirilmediği hususu Kamu Personel Rejimi içinde yer aldığı için bizce yerine getirilmiştir.
Kamu Personel Rejimi belki kabul edilecek ve bu düzenlemeler hayat bulacaktır. Bunu böyle görüşmenin
Kabul etmediğiniz noktaya şerh koyun mantığı bir yol değil. Amaç burada kamu çalışanlarına daha iyi haklar vermekse bunun yolu bu değildir.
Akyıldız: Ben Adnan beye teşekkür etmek istiyorum. Bu tutanağın yazıldığı gün eletrikler gitmiş ve kartuşta bitmişti. Ben tutanakla ilgili alınan kararı okudum. Grevli-toplu sözleşmesi verin 30 Eylül'e kadar verin. Biz bunu yırtar atarız ve masadan da kalkar gideriz.
Şahin: Yasama dönemi iki seçim arasındaki dönemdir.
Akyıldız: ...
Şahin: Karşı çıktığınız hususlar var. Grevli-Toplu sözleşme yok diyorsunuz. Anayasada şu an böyle bir hak yok. Anayasa böyle bir değişiklik yapılırsa koyulur. Üzerinde mutabakat sağlayabileceğimiz bir kanun hazırlarsak iyi olur. Ama duruş itibariyle şu an zor. Başbakan sizlerle tartışmamız gerekiyor. Biz bu konunun tartışılması gerektiğini düşünüyoruz. Sizin önerilerinizden istifade edeceğiz. Mutabakat sağlanabilen bir metin olursa onu meclise sevk edeceğiz ve böylece bu kanunu geçireceğiz. Bu ne zaman olur? Evdeki hesap çarşıya uymuyor.
Eğitim-Sen Genel Başkanı Alaattin Dinçer: Biz bunu çıkarın demedik. Biz böyle bir gündem konuşmadık. 19 madde deniliyor.Toplu görüşmenin üzerinde yürüyeceği zemin bir önceki yılın karar altına alınmış konuları üzerinden yürür. Biz sizinle 19 madde üzerinde anlaşamamışken, sizinle ne konuşacağız. Siz yine bizimle konuşacaksınız.
Burada yazılmış ve gerçekleştirilmemiş maddelerin bir kıymeti harbiyesi yoktur. O zaman mali haklara geçelim. Biz Kamu Personel Rejimi'ni bu masada bu konuyu hiçbir şekilde tartışmayacağız. Gündeme geldiği zaman tartışmayacağız.
Şahin: Tasarıyı tartışıyoruz.
Dinçer: Ben eğitim çalışanları adına kandırılmış olduğumuz hissine kapılıyorum.
Şahin: Biz geçtiğimiz toplantıda gündemden çıkardık dediğimiz bir konuyu gündeme almak için konuşmuyoruz. 50 maddelik metinde 27 konuda netleşme istedi.
Akyıldız: En azından netleşsin dedim.
Şahin: Şu tarihe kadar bunu çıkarma sözünde bulunamam. Bulunursam sözümü yerine getiremem.
Dinçer: Şu anda neyi konuşuyorum?
Şahin: Gündemin birinci maddesini tartışıyoruz.
Akyıldız: Anayasa değişikliği çıkmadığı ve mevcut duruma göre bu yazıldı diyorsunuz. Kamu Personel Rejimi henüz çıkmadı ve bizim taleplerimizin mevcut duruma göre yapılmasını istiyoruz. 30 Haziran 2005 tarihe kadar bu talebimiz yerine gelmedi. Bizim de sorumluluklarımız varmış onları yıl sonuna kadar yapalım. Adresi KPR olarak gösteriyorsunuz. Biz Türkiye Kamu-Sen olarak Kamu Personel Rejimi'nin bu masada konuşulmasını istemiyoruz. Bu konu ciddi ve akademik tartışmalardan sonra, Türkiye Kamu-Sen olarak söylediğimiz her sözün bir anlamı olduğunu bildiğimiz için hazırlıklarımızı yaptıktan sonra kamuoyunun karşısına çıkacağız. Sizin beyanınızdan güç alarak, beraber çalışma sözlerinizden güç alarak sizlere tekliflerimizi ileteceğiz. Bir tutanak var, bir mutabakat var. Bizim siyasi iradeden istediğimiz düzenlemelerin yıl sonuna kadar yapılması için ısrarımız var. Bunu şunun için istiyoruz. Kamu çalışanlarının 3 yıllık beklentileri var. Geldiğimiz noktada beklentiler var.
Bu yüzden ısrar ediyoruz. Bu yılın sonuna kadar tutanaktaki sözleri yerine getirelim.
Samimi bir şekilde şu masanın sorunlarının çözümü noktasında adımlar atılabileceğini düşünüyorum. Bu noktada adımlar atılabileceğini düşünüyorum.
Aksu: Bunu bizim açısından kamu işveren kurulunun bir sözü, hükümetimizin bir sözü olarak görüyorum. Bu açıdan attığımız imzanın ne kadar doğru olduğunu görüyorum. 24, 16.... maddelerde bizim tabirimizle kaale alınmamış. Bircan Bey'in teklif ettiği, ....
Akyıldız: Gayret sarf edilsin dedim.
Aksu: Benim söyleyeceklerim bu kadar
Tombul: Bana göre tartışma hasıl olmuştur. Bizim söylediklerimiz doğrulanmıştır, kimisi eksik kimisi tamam. 31'i ile ilgili hiçbir şey yapılmamıştır. Bizim yapmamız gereken 33 madde ile ilgili neler yapılacağıdır. Eğer böyle ifade edildiği gibi geçerse bizim imza atmamız mümkün değildir. Sosyal güvenlikle ilgili bir yasa tasarısı var. Bizim kabul etmediğimiz bir düzenleme içine bir atıfta bulunuyorsunuz. Kamu Personel Rejimi ile ilgili bir değişiklik ihtiyacı var. Bize göre daha öncekine göre bir değişiklik yok. Esasta anlaşma olasılığımız zor gözüküyor. Biz o esasta anlaşmadan tartışma içinde olmayız. Taraftar olmadığımızı bile bile bunun oraya koymasının anlamı yoktur.
...
Mutabakatın anlamı. İki taraf imza atmıştır.
...
Güven bunalımı ortaya çıkar. Eğer gerçekten bu konuda herhangi bir güven bunalımına yol açılması istenmiyorsa, bu yasama yılının sonuna kadar düzenlemeler yapılacağı söylenirse, kabul ederiz. Aksi halde kabul etmeyiz.
Türk Ulaşım-Sen Genel Başkanı Nazmi Güzel: Aktarmak istediğim iki husus var. Birincisi Kamu Personel Rejimi'ne atıfta bulunuldu. Bize verilen taslakta bu konu çıkarılmıştı, ne olduğunu bilmiyoruz. İkincisi, mevcut anayasal durumu göz önüne aldığınızı söylüyorsunuz. Biz de kanunun bugünkü durumunu göz önüne almak zorundayız. 657'nin çıkışı ile uygulanması arasında 10 yıl var. Bence sendikalar tarafı olarak bunu bu noktada koyalım. Durum bu noktadan ileriye gitmez.
Şahin: Bu 19 değişiklik, bizimle hükümet olarak yapılmasında yarar gördüğümüz değişikliklerdir. Bizim isteklerimizle sizin istekleriniz örtüştü. Yoksa bunları siz getirdiniz diye olmadı. Biz böyle bir hedef ortaya koyduk. Bir çalışma yaptık ve bir metin ortaya çıktı. Ama bu talebinizi gerekli kurulda görüşebiliriz. Böyle bir talep var diye arkadaşlarımızın düşüncelerini alabiliriz. Bunlar bizim açımızdan olmasını istediğimiz şeyler. Bunlar yapılması gereken şeyler. Biz de istiyoruz. Teklif etme nedenim de budur.
Akyıldız: Sayın Bakanım grevli-toplu sözleşmeli sendikal hakların mevcut kanuna göre ayrı bir kanun teklifi olarak Meclis gündemine getirilip getirilmeyeceğini öğrenmek istiyorum.
Şahin: Mevcut kanuna göre sizin taleplerinizi bir tasarı ile Meclis'e getiririz diyemem. Ama bu talebi gerekli kurullara götürebilirim. Böyle bir talep var diye. Görüşebiliriz. Bunlar bizim de yapılmasını istediğimiz şeyler.
Akyıldız: Teşekkür ediyorum. Bu bizim taleplerimizin sayın başbakana kadar gideceğini gösteriyor. O çok sevindirici.
Şahin: Tabii sizin söylediğiniz yeni Kamu Personel Rejimini bir kenara koyalım, eskisi ile devam edelim demek. Onu, izin verin, biz kendi içimizde değerlendireceğiz.
Akyıldız: Sayın Bakan grevli- toplu sözleşme hakkı ile ilgili haklarının verilmesi noktasında bir eğiliminin olduğunu ifade ettiniz. Bizden de diğer partilere bu yönde baskı yapmamızı istediniz. Biz bu konuda üzerimize düşeni yaparız. Özellikle 10 maddelik bir anayasa değişikliğinin gündeme geleceğini duyumları aldık. Herhangi bir şekilde diğer partilerle üzerinde mutabık kalınamayan bir metnin meclise getirilmesi halinde, kamu çalışanlarının grevli-toplu sözleşme hakkının 2 sene daha gündeme gelmemesi neden olur. Bizim söyle bir teklifimiz var. Partiler anayasa değişikliği için mutabakat tesis edemeseler bile grev-toplu sözleşmeli sendikal haklar konusunda hükümetin gayret sarf etmesi konusunda bir teyit almak istiyorum. Grevli-toplu sözleşmeli sendikal haklar konusunda önümüzdeki dönemde yasal bir hak olarak iadesi noktasında çalışmaların yapılmasını istiyoruz. İnşallah gerçekleştirilir de bu tartışmalar çok küçük boyutlarda gerçekleştirilecektir.
Şahin: Öteden beri grevli toplu sözleşmeli sendikal hak ancak anayasa değişikliği ile olabilir diyorum. Bu konuda bir çalışma yapılıyor. Bu konunun gelmesi için kişisel çalışmalarımız var. Anayasa değişikliği konusunda neler yapılacak: Ombdusmanlık sisteminin getirilmesini istedik. Hatta 57. hükümet döneminde bu konuda çalışmalar var... Ombdusmanlık var. Diğer bir konu, Bizim Türkiye Milletve-iği düşüncemiz var. 550 milletvekilimiz var. 100 milletvekilinin aldıkları oy oranına göre partilerin meclise. Milletve-iği seçilme yaşını 30'dan 25'e indirilmesi konusu var. Bunlar mutabakata varabileceğimiz maddeler... 53. ve 54. maddeler de bu kapsamda gündeme geliyor.
Tombul: Biz sadece üç beş konuda anayasa değişikliği istemiyoruz. 12 Eylül'ün 25. yılında bu ülkede hala 12 Eylül anayasası hakim. Bunun değiştirilmesi gerekmektedir.
Akyıldız: Onu hiç tartışmayalım. Üniter yapıyı tartışmayız.
Tombul: Burada bir müzakere üslubu var.
Akyıldız: Bizim neyi algılayıp, algılamayacağımızı söyleyemezsiniz. Haddinizi aşıyorsunuz.
Tombul: Oturumun başından beri çok hiddetlisiniz. Her konuşmaya müdahale etmeye çalışıyorsunuz. Anayasa tartışmaları bir yana geçen yıldan yapılan tartışmalardan bu yana bizim duruşumuz belli. Bunun eksikliğini de ifade ediyoruz. Mesela şu 50 madde ile ilgili meselede, sizin yapılmayanlar konusunda bir sonraki toplantıda bağıtlanmadan devam etsin...
Şahin: Ben onu özel olarak takip edeceğim.
Tombul: 19'u yerine getirildi. Diğerlerinde herhangi bir düzenleme yapılamıştır, bunları Kamu Personel Rejimi'ne göndermiştir.
Şahin: Bunların yapılmasında biz de fayda görüyoruz.
Tombul: Bunun Kamu Personel Rejimi içinde olması olmayacağı anlamına gelir. Biz söze bu esaslarla Kamu Personel Rejimi tartışmalarından vazgeçin. Biz bu pozisyondayız.
Şahin: Yasal düzenlemeler, taslak veya teklif olarak meclise gelir. Bunun için konsensüs aranır. Biz bu çalışmaları yaparız ama karar verecek olan Meclis'tir. Zaman ilerledi. Bu konuya nokta koyalım.
Türk Sağlık-Sen Genel Başkanı Önder Kahveci: Tespitler yapıldı ama yürürlüğe konulan konuların içinde de eksikler var. ... Sendikal izinlerle ilgili olarak kesintiler devam ediyor. En azından bu konuyu gündeme getirmek istiyorum.
Mali Bakanlığı Müsteşarı Hasan Basri Aktan: Özelleştirme uygulamalarının özlük haklarına etkisi dersek daha iyi olur. Özelleştirme uygulamaları bu masanın gündemi değil. Sadece bunun tesirleri ile ilgili bir konu sözkonusu.
Şahin: Onu kast ettik zaten. Mali haklarla ilgili siz bir öneri getirmiştiniz. Bunun üzerine de Kamu İşveren Kurulu olarak da bir çalışma yapıldı.
Kamu İşveren Kurulu Adına Maliye Genel Müdür Yardımcısı Cebrail Yılmazer: Öncelikle olarak Maliye Bakanlığı olarak konfederasyonların talepleri ile ilgili birkaç şeye ihtiyacımız olmuştu. Net olarak taleplerin bir tablo olarak bize iletilmesi talebine 3 konfederasyon cevap verdi. Daha sonra konfederasyonlarla bir araya gelmek suretiyle onların teklifleri ile bizim tekliflerimizi değerlendirdik. Kamusen'in memurların mali ve sosyal haklarla ilgili olarak teklifini aldığımızda ilk olarak, denge tazminati, taban aylığı artışı ve diğer konular dahil olmak üzere 35.2 milyar YTL'lik bir teklif sunmuştu. Daha sonra bir araya geldiğimizde tekliflerinin bazı unsurlarını dondurduklarını belirterek taleplerini revize ettiler. Bu revize neticesinde mali yükü 12 milyar YTL'lik bir teklif yaptı. Bu sabah yeniden taleplerini gözden geçirerek 7.9 milyar dolarlık bir teklif getirdiler. Onların yeni talebinde bizim hesaplama farklılıklarımız var. Bu bize göre 10.2 milyar YTL yük getiriyor. Denge tazminatı konusunda Kamusen'in 2.7 milyar YTL'lim bir denge tazminatı talebi var.
Ocak 2006'dan itibaren bu denge tazminatı oranın yüzde 50'ye çekilmesi talepleri var. Biz hesap yaparken, şunu göz önüne aldık. Bu seneye 675 milyar YTL'lik bir etkisi var. Bunun yükü tetikleme etkisi ile gelecek yıl 4.2 milyar YTL'ye çıkacak. Bir diğeri de sendikalı kamu çalışanlarına ve sendikalı olamayacak kamu çalışanlarına yılda 2 ikramiye verilmesini öngörüyor. Bu pratik olarak mümkün değil. Tüm personele ikramiye verilmesi ile 1,262 YTL'lik ek yük getiriyor. Sendikalı personele ikramiye teklifi verilmesi ile birlikte bunun etkisi 750 milyar YTL civarında ek yük getiriyor.
Akyıldız: Siz sendikalı memurlara ikramiye teklifimizi kabul edin biz hallederiz.
Yılmazer: Sendikalı olanlara tazminat ödenmesi bu yükü olağanüstü artıracaktır. Kamu-Sen'in hesabına göre 7,9 milyar YTL'lik, bizim hesabımıza göre 10,6 YTL'lik bir yük söz konusu. Bunu geçtiğimiz yılla kıyasladığımız zaman yükü şu şekilde, daha doğrusu bizim yıl sonu itibariyle bizim yıl sonu itibariyle harcama tahminine göre yüzde 24, bize göre de yüzde 32 yük getiriyor. Yükün önemli bir kısmı denge tazminatından, taban aylığı artışından, kira yardımı talebinden geliyor.
KESK'in talebinin 25.8 milyar YTL'ye ulaştığını gördük. KESK en düşük memur maaşı artışının 950 YTL'ye çıkarılmasını istiyor. Bunun taban aylığı artışı ile istiyor. Kira yardımı istiyor. Harcırahların artışı ve ek ders ücretinin artışını istiyor. 17,9 taban aylığı artışından, 2 milyar YTL kira yardımında yük geliyor. KESK'in talebinin de bir yıl önceki yıla göre yüzde 77,8 ödenek artışı gerektiriyor.
Memursen'in talebini de çalıştık. Memursen'in talebi de önce yükünü hesapladık. 8,5 milyar YTL. Bir varsayım yaptık, denge tazminatı ve ikramiye taleplerinin ne olabileceğini hesapladık. Denge tazminatından gelecek yükün ortalama yüzdü 100 alınmak suretiyle 6,5 katrilyonluk bir talebi var. Bir de ayrıca ikramiye isteği var. Brüt asgari ücret üzerinden, Onun da 1,9 katrilyonluk yükü var. Toplam 17 milyar YTL'lik bir talebi var. Memursen'in ücretlerin gelir vergisi oranının yüzde 15'ten yüzde 10'a düşürülsün talebi var. Biz bunun çok mantıklı olmayacağını düşündük. Sadece devlet memurları için böyle bir talep anayasal açıdan bile problem yaratabilir.
Aktan: Böyle bir hesap yok yani.
Yılmazer: Memursen'in talebi yüzde 51,1'lik bir ödenek artışı gerektiriyor.
Şahin: Siz ne istemişsiniz, biz ne verebiliriz ona geliyoruz. Siz kaç para başlık para vereceksiniz?
Yılmazer: Bir de sendikalardan ayrı bir çalışma yaptık. Sosyal ödemeler bazında en düşük memur maaşlarında 2003, 2004, 2005'te yüzde 85'lik bir iyileşme, ortalama memur maaşında yüzde 61.1'lik bir artış sağladık.
Sendikalar: 100 milyonluk seyyanen zam dahil mi?
Yılmazer: Bunlar net maaşlar. Sosyal ödemeleri hariç tuttuğumuz zaman, en düşük memur maaşında 73,8, ortalama memur maaşında... TÜFE artışı ise yüzde 51,9 olacak. Sadece 4 aylık bir bekleme sürecini dikkate aldığınızda, 2005 tahmini de eklemek suretiyle bu rakama ulaştık. Bir de kümülatif bazda hesaplama yaptık. Diyelim ki, devlet memurları maaşlarına ocak ayında da zam yapsanız, aralık ayında da yapsanız her iki de yüzde 10 artış yapmış olursunuz. Ama ne zaman yapıldığını dikkate aldığınız zaman aralık
Kümülatif bazda yüzde 59,4 ortalama memur maaşlarında yüzde 44,9 oranında artmış durumda. En yüksek memur maaşlarında ise 30,4 oranında artmış durumda. Sosyal ödemeleri hariç tuttuğunuzda en düşük memur maaşlarında yüzde 47.8, ortalama memur maaşlarında yüzde 40,2 ve en yüksek devlet memuru maaşında ise yüzde 29,2'lik bir artış olmuştur. Kümülatif TÜFE artışının ise yüzde 39,8 olmasını bekliyoruz, dört aylık tahmini de eklediğimizde. Bu sonuçlara göre, bu belirttiğiniz dönemde en düşük memur aylığında yüzde 21,4, ortalama memur maaşı yüzde 6, sosyal ödemeler hariç yüzde 2,9 oranında artmış bulunmaktadır. Bir de konfederasyonların taleplerini aldıktan sonra bir toplantı yaptık. Bu toplantıya yönelik olarak bir bilgi vermek istiyorum. Bu toplantıda ... bulundu. Bu toplantıda öncelikli olarak konfederasyonların taleplerinin içeriğine yönelik genel bir değerlendirme yaptık. Daha sonra Kamu İşveren Kurulu yaklaşımı olarak çalıştık. Aylıklarını ortalama ne kadar, enflasyon oranında artış yapılabileceği, ek ödemesi olana ise daha az, ek ödemesi olmayana ise daha fazla zam yapılabileceğini kendilerine ilettik. Konfederasyon Temsilcileri bize böyle bir denge tazminatı çalışması olursa, kapsamının ne olacağını sordu. Biz de kendilerine ek ödemesi olan kurum personeline böyle bir tazminatın verilmesine gerek olmadığın, hatta temsil ve görev tazminatı alanların bile almasının uygun olmayacağını beyan ettik: Bu bir teknik çalışmadır. Bu kapsamda bu yaptığımız çalışmada 1 milyon 307 binine tazminat verilebileceğini söylediler.
Akyıldız: Yük olarak bir rakam ifade edebilecek misiniz?
Yılmazer: Aynı soru bize geldi. Biz teknisyen olarak hükümetin orta vadeli planda beyan ettiği bir husus var.
Sendikalar: Yüzde 7,4 mü?
Yılmazer: Hükümet gelecek yıl hedeflenen enflasyon oranını açıkladı. Bunun getireceği yük hesaplanır, ek ödemesi olmayana daha yüksek oranda bir dengeleme miktarın ödenmesinin söz konusu olabileceğini söyledik. Bunda alternatifler söz konusu. Yüksek ücret alanlara verilmesin, az alanlara verilsin denilir. Bunlar bizim teknik olarak hesaplayabileceğimiz bir şey değil. Bu konuda karar verilmediği için hesaplayamadık.
Aksu: Yüzde 7,4 zam hesaplanırken bunlar hesaplanmadı mı? Orta vadeli mali planda öngörülmüş olan ödenekler bizim kullandığımız bazla aynı değil. Birincisi: Şu an yaptığımız açıklamalar konsolide bütçe de konuşulmuş hususlar. Ancak, kapsamı genişlemiş bir
Aktan: Personel gideri içinde işçilikle ilgili giderler de söz konusudur.
Aksu: Kamu idaresi yeni bir kavram mı?
Yılmazer: Üç yıllık mali bir plan hazırlanmıştır. 2006 yılından itibaren bütçenin 3 yıllık hazırlanması yapılmıştır.
Aksu: Ne değişecek?
Yılmazer: Örnek vereyim. MTA. MTA personeli şu raporun içinde konuştuğumuz rapora dahil değil. Ama orta vadeli plana dahil.
Hazine Müsteşarı İbrahim Çanakçı: 7,4 ne?
Sendikalar: Siz açıklamışsınız... IMF'ye..
Şahin: Bir saniye. Şimdi mali haklarla ilgili görüşmemizin en önemli noktasındayız. Burayı karşılıklı konuşarak geçemeyiz, anlayarak geçelim. 7,4'ten bahsediliyor. Bu noktada haberler dolaşıyor. Bizim böyle bir açıklamamız oldu mu?
Çanakçı: Yok
Şahin: Nereden çıktı?
Aksu: B u yaklaşık 1,5 aydır basında ve yalanlanmadı. Bununla ilgili açıklamalar yaptık. Hatta manşetlerden verildi ve herhangi bir itiraz da gelmedi. Yalanlanmıyorsa bunun ötesini bilemeyiz. Bu konular ciddi konular, milyonlarca insanı ilgilendiriliyor. Böyle bir şey doğru değilse, tekzip edilmesi gerekir.
Şahin: Bu konuda Yılmazer sen açıklamalarını yap.
Eğitimsen Genel Başkanı Alaattin Dinçer: Bu Cebrail (KİK temsilcisi Cebrail Yılmazer'i kasten) canımızı alacak.
-Gülüşmeler-
Şahin: Cebrail haberci demek.
Yılmazer: 18.08 tarihinde yapılan toplantıda, bu 7,4'ün nereden geldiğini bulamadık. 2005'in konsolide bütçesi ile 2006 yılı rakamları arasında bir ilişki var mı, diye merak ettik.
Şahin: 7,4 depremin rakamı değil mi?
(Bu arada Bakan Şahin, toplantıya katılanlarla 17 Ağustos depreminin şiddetinin ne olduğunu tartışmaya başladı)
Yılmazer: Teknik olarak bir şey söylemek istiyorum. 2005 yılı bütçesinde memurların personel ödeneği, 32 milyar YTL.
Şahin: Bunu aştık, 33,2 milyar YTL'ye ulaştık.
Yılmazer: 2005 yılı içerisinde bir çalışma yapılarak SSK personeli Sağlık Bakanlığı'na devredildi. 2005 yılı ödeneğinde artış bekliyoruz.
Şahin: 2005 yılında memurlarımız için 32,4 katrilyonluk pay ayırmışız, bu beklenmeyen sebeplerle 33,250 katrilyona çıkmış. Şimdi 2006'da bunun üzerine ne koyabileceğimizi belirliyoruz. Bunu belirledikten sonra nasıl vereceğimize karar vereceğiz. Önümüzdeki yıl yüzde 5 enflasyon öngörüyoruz. Bütçemiz daha yapıladı, ama hazırlıklarımız devam ediyor. Bu konuda devletimizin gerçeklerini arkadaşlarımızın önüne koyalım.
Tombul: Bu istatistikleri verirken, bir de kamu emekçilerinin reel kayıpları ve büyüme noktasındaki kayıplarına dair bir hazırlık yaptınız mı?
Yılmazer: Bir büyüme ile olan etkileşimi hesabımızın içine koymadık. Biz kümülatif olarak yapılan zammı ortaya koymadık. Bunu TÜFE ile kıyasladığımızda yüzde 22'ler civarında iyileşmeler olduğunu gördük. Bizim büyüme ile ilişkili özellikle bir çalışmamız olmadı. Kamu-Sen uzlaştırma komisyonu kararlarına göre bir çalışma yapın dedi. Biz özel isteklere göre çalışmamız doğru olmaz dedik.
Akyıldız: Yapılan hesaplamalardan istiyoruz. Sanıyorum 2006 yılı için önerilen rakamı alamayacağız.
Aktan: Öncelikle bizim 7,4 açıklamamız olmadı. Çünkü 2006 yılından itibaren 5018 sayılı kanun gereğince bütçenin yapısı değişiyor. Bu kanun da harcama sistemimizin anayasası. 2006 yılından itibaren bütçelerimizi 3 yıllık dönemi kapsayacak şekilde yapmak durumundayız. Ödenek bazında yüzde 7.87 artış sağlanıyor.
Şahin: Memur maaşlarına 2006 yılında memur maaşlarına ne oranda zam yapmayı veriyor.
Türk Ulaşım-Sen Genel Başkaın Nazmi Güzel: Bakanlar Kurulundaki rakamları sizden duyalım.
KESK: Sizin söylediğiniz seyyanen zam var.
Bakan: Geleceğiz. ..
Aktan: Verilerden hareketle 2005 yılında personel harcamalarımızın 33,2 milar YTL olacağını söyledik. 2006 yılı için aynı bazdaki ödeneğimizin 35,939 milyar YTL: olacağını, bunun da takriben 2,7 milyar YTL'nin biraz üzerinde. Yaklaşık yüzde 2,5+2,5'un karşılığı...
Akyıldız: Birkaç sorum ver. Birincisi, bu rakamlar üç yıllık mı olacak? İkincisi çok kısa bir süre önce kamu iş sözleşmeleri yaptınız. 2005 yılı için yaptığınız sözleşmelerde kamu çalışanları ile farklı bir uygulama gerçekleştirdiniz. İşçilerle yüzde 10'luk bir ücret zammı, bunun dışında milyarın altında ücret alanlara 120 milyon seyyanen zam yapıldı. Bundan önce işçilere verilen zam örnek alınmaktaydı. Bunun örnek alınmasını istiyoruz. Biz kamu çalışanları açısından bu rakamların kabul edilebilir boyutta olmadığına inanıyoruz. Bizim ortaya koyduğumuz rakamlarla sizin ortaya koyduğunuz rakamlar birbirinden çok uzak gözüküyor. Biz siyasi iradenin bu rakamları artırabileceğini düşünüyoruz. Bir kez daha değerlendirilmesini istiyoruz.
Şahin: 2005 yılı için kamu işçisi bizden daha avantajlı hale geldi. diye bir açıklama yapıldı. Adnan buyur. Önce bir saniye Yılmazer 2005 yılı için neler verdik?
Kamu İşveren Kurulu Temsilcisi Adnan Çiçek: işçilerle memurları ücret artışları açısından kıyaslayabilirsiniz. Biz kamu işçisine yüzde 10 verdik. Ama şu realiteyi dikkate alın, işçilere verilen gelir vergisine tabidir. Memurlarda böyle bir sınırlama yoktur. Ocak, şubat, mart ayına girdiğinde işçinin yüzde 5'i gider, temmuz ayında yüzde 5 daha gider. Bu realiteyi sendikalarda bilirler. Biz görünüşte yüzde 10 zam yaptık ama bu ortalamaya vurulduğu zaman yüzde 3,4 zam yaptık. Ocak ayından itibaren kamu işçisi daha fazla olacak.
Şahin: 2006 yılı için bütçe öngörülerini ifade ettiler. Bizim de değişik açıklamalarımız oldu. Biz kamu çalışanlarına enflasyonun altında zam vermeyeceğimizi söyledik. Bir şey daha söyledik, kamu çalışanları arasında ücret dengesizlikleri var. Alamayanların sayısı fazladır: Buna siz bir isim verdiniz. Denge tazminatı dediniz: Alamayanları alanlara yaklaştırmak için yapıldı. Arkadaşlarımızın önerisi 2006 yılı için bütçe öngörülerini söylediler. Biz burada hükümet adına bulunuyoruz. Bir rakam 2005'in üzerine şu kadar önerebiliriz diye ifade ettiler. Biz enflasyonun altında kalmayacak, onun üstünde bir artışı hükümet olarak zorlayacağız. Ayrıca artışı sağlarken denge tazminatı dediğiniz, ilave ödeme yapmak için onlara ayıracağımız payı ilave ödeme şeklinde yansıtmayı planlıyoruz. Ancak bunun formüllerini geliştirmemiz gerekiyor. Geliştirilen formüller beni tatmin etmedi,. Arkadaşlarımız çalışmaya devam ediyor.İmkanlarımız çok değil, keşke daha fazla olsa. Enflasyonun üstünde bir artış vermemiz gerekir. Bunu nasıl yaparsınız? Bunu artırabilmek için başka yerlerden kesmek gerekir. Bütçenin rakamları belli. Memurlar için verilecek payı artırmamız gerekir. Özetle, şunu ifade etmek istiyorum. Bircan bey bu bilgiler ışığında siz de bir çalışma yapacaksınız, ama biz de bir çalışma yapacağız. Ben bu durumu daha iyi daha ehven hale getirmek için çaba sarf edeceğim: Ama sizin taleplerinizi karşılamanın mümkün olmadığını ifade edeyim.
KESK: Bürokratlarınızın önerdiği bütçe rakamlarını kabul etme olanağımız yok. Umuyorum ki, hükümet belki bunu artırır. Bunun için bir ara verilir. İkincisi kaynak meselesinde biz sizden farklı düşünüyorum. Bunu uzatmıyorum. Üçüncüsü bir sonraki toplantıya kadar, ayın 30'unda bu görüşmeler bitecek. İş kolları ile ilgili gündemlerin burada ifade edilmesi gerekiyor. Diğer çalışma koşulları diye bir komisyon kurulsun.
Şahin: Diğer konulardan kastınız?
KESK: Özelleştirme, ayrımcılık gibi konuları içeren bir komisyon oluşturulsun.
Bu tartışmalar sonrasında toplantı bitti.
NOT: Kimi noktalarda kayıtların anlaşılır olmaması nedeniyle bazı eksiklikler olmuş olabilir. Daha sonraki günlerde bu eksiklikler de tamamlanacaktır.